دوشنبه 86 اردیبهشت 17
علم بهتر است یا ثروت ؟!
«علم بهتر است یا ثروت؟!»
شاید که نه ! قطعا این جمله را بارها و بارها شنیده اید و حتی در مورد آن انشا نوشته اید و شنیدن آن خاطرات دورانی بیاد ماندنی را برایتان زنده می کند. دورانی پر از شور و هیجان ، و بدور از هیاهوی دنیای بزگسالان ؛ یادآور کیف است و کتاب و مداد و مشقهای عریض و طویل و شبهای پر از استرس امتحان و محبتهای معلم و مدیر و البته آقای ناظم !!! (بالاخره تنبیه هم نوعی محبت است دیگر ، مگر نشنیده اید که چوب معلم گله ، هر کی نخوره ...)
اما بنده اصلا قصد این را ندارم که از خاطرات دوران مدرسه چیزی برایتان بگویم ! و ترجیح می دهم که به همان بحث قدیمی خودمان ادامه بدهیم : «علم بهتر است یا ثروت؟» راستی چقدر بر روی این جمله فکر کردیم ! یادم می آید که معلم انشا این موضوع را در سر کلاس مطرح نمود و بچه ها هم هر کدام چیزی گفتند. احمد گفت علم بهتر است ؛ رضا گفت علم بهتر است ؛ مسعود گفت علم بهتر است ؛ امین هم گفت علم بهتر است اما ادامه داد که ثروت بهترتر است و همه خندیدند و کلاس تمام شد و سالها گذشت. (راستی من هم گفتم علم بهتر است) اما واقعا چرا ؟ چرا فکر می کردیم که علم بهتر است ؟ آیا شما هم فکر می کنید که علم بهتر است یا مانند امین معتقدید که ثروت بهتر است ؟ (لابد دارید پیش خودتان می گویید که این بنده خدا اصلا حال خوبی ندارد چون همش بهتر بهتر می کند ، خب برو سر اصل مطلب دیگر ! من هم لابد دارم پیش خودم می گویم که ای بابا چقدر کم صبرید ، چشم الان لب مطلب را می گویم !)
اما لب مطلب :
راستش را بخواهید من معتقدم که اصلا نه علم بهتر است و نه ثروت و البته هم علم بهتر است و هم ثروت ؛ بقول مولانا :
نه من منم ، نه تو تویی ، نه تو منی .............. هم من منم ، هم تو تویی ، هم تو منی
البته حرفهای بالا را بر شیرین عقلی بنده و احیانا جناب مولانا نگذارید ! چون این حرفها سند و مدرک دارد و کلی پشتوانه عقلی و نقلی (خیال کردید کم الکیه !!!)
حالا دلیلش چیست ؟ کمی صبر کنید تا انگشتانم استراحت کنند حتما برایتان می نویسم. خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند «براستی ارزشمندترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست» (آیه 13 سوره حجرات)شاید شما بگویید که اصلا این آیه چه ربطی به اینجا دارد ! و من می گویم ربطش به این است که معیار و ارزش یک انسان در نظر خدای متعال نه به علم است و نه به ثروت بلکه به تقوا و خدا ترسی است ؛ یعنی اگر تمام علوم جهان را آموخته باشید و اصطلاحا علامه دهر باشید و یا اینکه تمام ثروتهای نهان و آشکار زمین و‌آسمان در دستان شما باشد ، اما خداترس نباشید ، ذره ای ارزش نخواهید داشت. این را داشته باشید ؛ حالا ! از طرفی دیگر اگر سواد مواد (بر وزن اتل متل) درست و حسابی نداشته باشید و بقول خودمانی دست چپ و راستتان را هم از یکدیگر تشخیص ندهید و یا اینکه بیچاره و فقیر و دربدر کوچه و خیابان و بی آبروی در و همسایه باشید اما صفت خداترسی در شما باشد چنان ارزشی خواهید داشت که نگو و نپرس !!!
اساسا علم و ثروت بمانند یک ابزار هستند ؛ مانند چاقو ، چاقو در نگاه اول نه چیز خوبی است و نه چیز بدی ؛ اگر با آن سر کسی را ببرید (!!!) بد است و اما اگر بوسیله آن مثلا گلوله ای را از بدن کسی خارج کنید و جان او را نجات دهید چیز خوب و با ارزشی خواهد بود. علم و ثروت هم اینچنین هستند. اگر در جهت مثبت به کار روند هر دو با ارزشند اما اگر علم بیاموزید تا بر دیگران مسلط شوید و سر انسانهای بیچاره را کلاه بگذارید از هزاران دزد و راهزن خطرناکتر خواهید بود ؛ بقول شاعر :
تو علم آموختی از حرص و اینک ترس کاندر شب .............. چو دزدی با چراغ آید گزیده تر برد کالا
هم علم و هم ثروت زمانی ارزش خواهند داشت و بقول خودمان زمانی بهتر خواهند بود که در راه کمک به دیگران مصرف شوند. همانطور که برای مال زکات قرار داده شده برای علم هم زکات قرار داده شده است. پیامبر رحمت صلوات الله علیه می فرمایند «زکات علم نشر و انتشار آن است» اگر زکات آن پرداخته نشود و مانند آب راکد در یک جا محصور شود و جریان پیدا نکند گندیده می شود و آنوقت ضررش از نفعش بیشتر خواهد بود.
به هر حال این جمله را هم به یادگار داشته باشید و آن اینکه «معیار خوبی و بدی برای هر چیز نیت انسان و نحوه استفاده اوست» اگر نیت صحیح و خدایی باشد مطلوب است و الا ... .
راستی به نظر شما علم بهتر است یا ثروت ؟!!
()
